Veel potentieel

Traditie troef in de Willem Van Laarstraat in Berchem. De tot ver buiten de provinciegrenzen bekende zadelmakerij De Clerck bestaat al sinds 1896 en ernaast huisde jarenlang een winkel en installateur van kachels en sanitair. Dat leegstaande pand kwam op de radar van Eli en Lise terecht. ‘Het open karakter van de winkelruimte op het gelijkvloers sprak me aan’, vertelt Lise. ‘Ik zag meteen veel potentieel. Ik ben architect en begon tijdens dat eerste bezoek al met opmeten. Eli’s moeder was vroeger architect en los van elkaar hebben we allebei een eerste plan gemaakt. Het was opvallend hoe gelijklopend die plannen waren. Ook de ecologische visie was vanaf het begin duidelijk.’

Natuurlijke materialen

‘Ecologisch bewustzijn is me met de paplepel ingegeven’, zegt Eli. ‘Mijn ouders vonden het belangrijk en ook de scholen waar ik gezeten heb, besteedden er veel aandacht aan. Werken met natuurlijke materialen vind ik heel aangenaam. Kaleien bijvoorbeeld: je neemt een emmer, kalk erbij, water erbij, mengen en op een muur smeren. Daarna was je je handen en ben je klaar. Natuurlijke materialen zoals beits en linoleum ruiken nog eens goed. Ik hou van die oude technieken. Ik ben trouwens de vrouw van de monotone taakjes, Lise neemt de taken op waarbij inzicht belangrijk is.’

(lees verder onder de afbeeldingen)

Licht en ruimtelijk

‘Dat inzicht vertelde me dat we de winkelruimte wilden behouden en dat we boven zouden wonen’, zegt Lise. ‘Eén ding stond vast: het zou een ingrijpende renovatie worden. We hebben een extra niveau gecreëerd in de bestaande vide, met een zithoek. Aan de straatkant vind je onze keuken en de eettafel. Zo kijken we vanuit de keuken over de zithoek naar de tuin. Twee nieuwe trappen zorgen ervoor dat de wandeling van het gelijkvloers naar boven heel logisch is. Dankzij nieuwe ramen in het dak valt er licht tot in de winkelruimte beneden en via een koker ook tot in onze badkamer. Het resultaat is een lichte woning met een groot ruimtelijk gevoel’.

(lees verder onder de afbeeldingen)

Isoleren met papiervlokken en oud gras

‘We hebben ervoor gekozen om het dak te isoleren met cellulosevlokken, gemaakt van gerecycleerde oude kranten’, vertelt Eli. ‘In principe kunnen deze vlokken hergebruikt worden bij de afbraak van de woning. Onze muren en vloeren hebben we deels geïsoleerd met oud gras. We vinden het belangrijk om keuzes te maken die ook impact hebben als wij er niet meer zijn. Tijdens onze renovatie hebben we een hele wereld aan ecologische materialen ontdekt. Voor onze grote ramen aan de achterkant kozen we voor kastanje, een houtsoort die vroeger in onze streken heel vaak werd gebruikt. Het is dan in onbruik geraakt, maar tegenwoordig kan je kastanje makkelijk verlijmen zodat je het ook voor grotere ramen kan gebruiken. Weet je wat een voordeel is van ecologisch verbouwen? Je verliest geen tijd en energie met het kiezen uit ontelbare mogelijkheden.’

(lees verder onder de afbeeldingen)

Van betonnen koer naar kleurrijke tuin

‘De tuin hebben we ook meteen aangepakt. Daar wilden we niet mee wachten, we snakten naar buitenruimte’, zegt Lise. ‘We hebben de koer afgebroken en een volledige container gewapend beton afgevoerd. Met de Klimaatpremie van stad Antwerpen, konden we nieuwe grond laten aanvoeren. Nu laten we er gedeeltelijk groeien wat er groeit, het is mooi om te zien hoe onkruid prachtige bloemen en kleuren kan opleveren. Ander plantgoed kregen we van familie en buren, van de BreekUit-actie van de stad of kochten we zelf. Voor het atelier achteraan, waar vroeger haarden en kachels gemaakt werden, hebben we ook nog plannen. We dromen van een intensief groendak, met kippen erop.’

(lees verder onder de afbeeldingen)

Een huis vol verhalen

In het atelier, maar ook op andere plekken in het huis, merk je meteen dat hergebruik belangrijk is voor Lise en Eli. ‘We houden zo veel mogelijk bij’, zegt Eli. ‘Tijdens de renovatie sorteerden we afgebroken materialen in bakken in onze kelder: schroeven, scharnieren, lavabo’s, oude lampen, schappen van de winkel… vandaag gebruiken we die spullen nog altijd. En het overschot van de planken van het terras hebben we in de badkamer gebruikt.’

Lise vult aan: ‘Je ziet het in ons interieur, we houden van tweedehandsspullen. Veel meubels zijn erfstukken, andere dingen komen uit kringloopwinkels of hebben we opgehaald bij mensen uit de buurt. Dat vinden we een meerwaarde, ons huis zit vol verhalen.’ 

(lees verder onder de afbeeldingen)

Doe-het-zelf

‘Ook door veel zelf te doen, zorg je voor verhalen in je huis’, zegt Eli. ‘Vaak zeggen we nog tegen elkaar: “Weet je nog hoelang het duurde om de fronten van de keukenkasten te beitsen?” Zo hebben we trouwens veel geld bespaard. Een ander voordeel van het zelf te doen is dat je weet hoe dingen in elkaar steken, zo kan je makkelijker zelf iets herstellen en hoef je er niet altijd een vakmens bij te halen. En als er toch een elektricien of een loodgieter komt, bied je dan aan als assistent. Zo leer je enorm veel.’ 

Zelf aan de slag met een woning?

Laat je bijstaan door een adviseur van het Loket Wonen en Energie. Vraag technisch advies zodat je goed voorbereid met een architect of aannemer kan overleggen. Je kan je verbouwing betaalbaar houden door te kiezen voor een Mijn VerbouwLening en een nieuwe Mijn VerbouwPremie.

 

Bonus: de 8 tips van Eli en Lise voor een (eco)logische verbouwing

1. Koop kwalitatief gereedschap. Je betaalt iets meer, maar het werkt beter én je kan het na je verbouwing voor een mooie som verkopen als je het niet meer nodig hebt. 
2. Bouwmaterialen over? Ga ermee op de rommelmarkt staan. Verrassend hoe vlot die zaken verkopen. 
3. Spreek mensen in je buurt aan. Het is hartverwarmend om te zien hoe mensen bereid zijn om te helpen.
4. Recupereer je regenwater? Denk ook aan een binnenkraan, dan heb je water in huis om te poetsen en je kamerplanten te begieten.
5. Fermacell is een hoogwaardig en ecologisch alternatief voor gipskartonplaten. Het wordt gemaakt van oud papier.
6. Beschouw je tuin als work-in-progress, zo kan je tijdens het eerste jaar ontdekken welke invloed de zon en de seizoenen op je tuin hebben. 
7. Werk met een architect. Dat zeggen we niet omdat Lise architect is, het levert gewoonweg heel veel waardevolle ideeën op en een architect bekijkt ook het gehele plaatje.
8. Bezoek zeker eens het EcoHuis. Je krijgt er vrijblijvend advies en je ziet er levensechte doorsnedes van muren, isolatie of dakopbouw.